Mecliste kabul edilen yeni torba yasayla, vergi kanunlarında ve diğer alanlarda birçok düzenleme yapıldı. Özelikle ekonomi alanında yapılan düzenlemelerin geneline bakıldığında finansal yönden sıkıntıda olan şirketleri ve vatandaşları rahatlatmayı, katma değeri yüksek yatırımları ve istihdamı teşvik etmeği amaçladığı görülmektedir.
İşsizlik ödeneği alabilmek için kesintisiz 120 gün prim ödenmesi şartı kaldırıldı. İşsizlik sigortası ödeneğinden yararlanabilmek için son 3 yılda en az 600 gün işsizlik sigortası prim ödenmesi ve işveren tarafından çıkarılmış olmak (haklı sebeplerle işçi tarafından fesih dahil) yeterli olacak. Böylelikle uzun zamandır mağduriyet oluşturan 120 gün şartı kaldırılmakla daha fazla kişinin işsizlik sigortası ödeneğinden yararlanmasının önü açılmış oldu.
En düşük malullük ve yaşlılık aylığı bin liraya çıkarıldı. 1 kişinin asgari yaşam sınırının 2 bin 400 lirayı aştığı ve asgari ücretin net 2 bin 20 lira olduğunu göz önünde bulundurursak, malul ve yaşlılık aylığı alanların aylıklarının en azından asgari ücrete eşitlenmesi daha doğru olacaktır.
Ev sahibi ve kiracıları yakından ilgilendiren bir düzenleme hayata geçirildi. Yeni düzenlemeye göre kira artışları için üst sınır getirildi. Kira bedelleri bir önceki yıl Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) 12 aylık ortalamasını geçmemek koşuluyla belirlenecek. 2018 yılı için bu oran yüzde 16,33.
Geçtiğimiz günlerde eleştiri konusu olan Cumhurbaşkanının belediyelere bütçeden para aktarma yetkisi yasalaştı. Buna göre, belediyelerin projelerini hayata geçirirken talep etmeleri durumunda Strateji ve Bütçe Başkanlığı bütçesinden Cumhurbaşkanı tarafından kaynak aktarılabilecek.
Bebek sahiplerinin cebinden daha az para çıkacak. Aromalı içme sütleri ile bebek devam sütü içeceklerinde artık ÖTV alınmayacak.
Yenilenebilir enerji tesisleri desteklenmeye devam ediyor. Türkiye’nin dış ticaret açığındaki en büyük kalemlerden biri olan enerjinin yurt içinden karşılanabilmesi için bu tesisler desteklenecek. Bundan böyle yenilenebilir enerji tesisleri KDV’den muaf olacak.
Türkiye’de her geçen gün küçülen hayvancılığın desteklenmesi yolunda küçük de olsa bir adım atıldı. Bu kapsamda yurtiçinde yetiştirilen büyükbaş ve küçükbaş hayvanların satışından ve süt satın alma bedelleri üzerinden alınan binde 1 pay kaldırıldı.
İmalat sanayi yatırımları da desteklenmeye devam ediliyor. 2017 ve 2018 yıllarında gerçekleştirilen imalat sanayine yönelik yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırım harcamaları için baz alınan kurumlar vergisi oranı 2019 yılı için de geçerli olacak.
Küçük küçük notlar
Merkez Bankası Para Politikası Kurulu 2019 yılının ilk toplantısını yaptı. Politika faiz oranını yüzde 24’de sabit tuttu. Türkiye’de çok yüksek olan faiz oranları ekonomi çarklarının dönmesindeki en büyük engellerinden biri olmaya devam ediyor.
Benzin ve motorine ard arda gelen zamları takip edemez olduk. Bisiklet kullanımı gelişmiş ülkelerde olduğu gibi yaygınlaşacağa benziyor.
İngiltere’nin Brexit muamması 2019 yılında da Türkiye gibi gelişmekte olan ekonomileri etkilemesi yönüyle dikkatli takip edilmesi gerek. Başbakan Theresa May’in AB ile vardığı birlikten çıkış anlaşması İngiliz parlamentosunda yapılan oylamada reddedilse de, güvenoyu almayı başardı.
Çarşı pazarda patates, soğan ile başlayan tartışmalar bir an da Kenevir’e döndü. Soğan ithalatında yüzde 49,5 olan gümrük vergisi şubat sonuna kadar sıfırlandı. Bakalım bu kadar kısa sürede müneccimlik yapıp kimler önceden bağlantılarını kurarak ithalatı gerçekleştirebilecekler. Bu arada faydaları saymakla bitmeyen Keneviri daha çok tartışacağız.
Ticaret Bakanlığı 2017 yılında yüzde 13,6 olan tasarruf yapanların oranının 2018 yılında yüzde 37,1’e yükseldiğini duyurdu. Bu şartlarda bu tasarrufu yapanlara şapka çıkarıyorum.
Dünya Mars’a yerleşme projeleri üzerinde tartışırken, biz poşet uzmanlığına doğru ilerliyoruz. Hangi poşet kaç mikron? Hangisi paralı, hangisi bedava? Ülke gündemini meşgul etmeye devam ediyor. Devlet de buradan gelecek paraya odaklanmış durumda. Buna göre poşet satışları için ilk beyan, 1-15 Şubat 2019 tarihleri arasında yapılacaktır.
Bankaların çek yaprakları için ödemek zorunda oldukları miktar 2 bin 30 liraya yükseltildi.
İ.BURAK OĞUZ
gozlemgazetesi.com